Mang thai ngoài tử cung là một tình trạng không mong muốn đối với phụ nữ mang thai, có thể đe dọa tính mạng của người mẹ. Vậy mang thai ngoài tử cung là hiện tượng gì? Phụ nữ muốn có thai cần thực hiện những biện pháp phòng tránh nào? Trong bài viết sau đây, Tạp Chí Mẹ và Bé sẽ giải thích chi tiết các thắc mắc trên cho các bà bầu.
Mang thai ngoài tử cung là hiện tượng gì?
Thường, ống dẫn trứng được xem như nơi mà trứng được thụ tinh và sau đó di chuyển vào tử cung để phát triển thành phôi thai.
Tuy nhiên, đôi khi trứng thụ tinh lại không di chuyển vào tử cung mà lập tổ ở một nơi khác. Hiện tượng này được gọi là mang thai ngoài tử cung. Có một số nơi khác nhau mà thai có thể lập tổ, bao gồm ống dẫn trứng, buồng trứng, cổ tử cung, và ổ bụng. Trong số này, thường thấy nhất là ở ống dẫn trứng, chiếm hơn 95% các trường hợp mang thai ngoài tử cung.
Tác hại của mang thai ngoài tử cung
Mang thai ngoài tử cung có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe và tính mạng của phụ nữ. Khi phôi thai phát triển trong ống dẫn trứng đến mức làm ống này vỡ, điều này có thể gây ra chảy máu nội tiết, kiệt sức, khó thở và trong một số trường hợp nghiêm trọng, dẫn đến tử vong.
Ngoài ra, mang thai ngoài tử cung cũng có thể gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Nguy cơ mang thai ngoài tử cung trong các lần mang thai sau của phụ nữ sẽ tăng lên so với những người không gặp vấn đề này.
Triệu chứng gặp phải khi mang thai ngoài tử cung.
Nguyên nhân gây ra mang thai ngoài tử cung
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng mang thai ngoài tử cung, nhưng chúng có thể được phân chia thành hai nhóm chính:
Dị tật của ống dẫn trứng
Trong quá trình di chuyển, tinh trùng có khả năng tự điều khiển, nhưng trứng cần sự hỗ trợ từ các rìa ống dẫn trứng để đi đến tử cung. Do đó, khi trứng không thể di chuyển đến tử cung để phát triển, thì hầu hết là do sự cố xảy ra trên ống dẫn trứng:
- Ống dẫn trứng có dị tật bẩm sinh, bị co rút hoặc bị hẹp.
- Quá trình nạo phá thai hoặc sử dụng thuốc tránh thai liên tục có thể gây tổn thương cho ống dẫn trứng.
- Có sự xuất hiện của khối u ở hoặc ngoài vòi trứng, gây ra áp lực hoặc làm hẹp ống dẫn trứng.
Viêm nhiễm và vi rút
Vi khuẩn và các bệnh lây qua đường tình dục cũng là nguyên nhân gây viêm nhiễm trên ống dẫn trứng. Ngoài ra, trong ba tháng đầu thai kỳ, vi rút cũng có thể gây ra các biến chứng và dị tật cho thai nhi, ví dụ như vi rút rubella.
Phải làm gì khi phát hiện mang thai ngoài tử cung
Khi phát hiện mang thai ngoài tử cung, việc xử lý là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của phụ nữ. Đồng thời, thai nhi ngoài tử cung không thể phát triển bình thường, vì vậy việc loại bỏ tổ thai là cần thiết ngay lập tức.
Sử dụng thuốc
Trong trường hợp phát hiện mang thai ngoài tử cung sớm, khi thai nhi còn rất nhỏ và chưa phát triển, bác sĩ có thể kê thuốc để ngăn chặn sự phát triển của thai và đảm bảo an toàn cho người mẹ.
Ưu điểm của phương pháp này là tỷ lệ thành công cao, tránh được phẫu thuật, bảo vệ được vòi trứng và duy trì khả năng sinh sản. Tuy nhiên, cần lưu ý đến tác dụng phụ của thuốc và tỷ lệ thất bại khoảng 15%.
Phẫu thuật
Quy trình phẫu thuật đòi hỏi bác sĩ phải cắt bỏ vòi trứng tại nơi phôi thai đích thực. Mục tiêu của việc này là giữ lại vòi trứng để duy trì khả năng mang thai sau này.
Ưu điểm của phẫu thuật là dễ phục hồi và giảm nguy cơ dính ruột sau mổ. Tuy nhiên, có thể xảy ra tình trạng lấy thai chưa hoàn toàn, gây ra nguy cơ tái phát sau này. Do đó, việc phát hiện sớm là quan trọng, và khi quá trễ, việc điều trị trở nên khó khăn.
Cách phòng tránh mang thai ngoài tử cung
Với nguy cơ mà mang thai ngoài tử cung mang lại, việc phòng tránh trở nên cực kỳ quan trọng đối với phụ nữ. Khi có ý định mang thai, phụ nữ cần tuân thủ các biện pháp sau để giảm nguy cơ:
- Tìm kiếm tư vấn từ bác sĩ nếu đã từng mắc phải mang thai ngoài tử cung.
- Thực hiện vệ sinh vùng kín đều đặn và quan hệ tình dục an toàn.
- Kiểm tra sức khỏe sinh sản và tiêm phòng đầy đủ trước khi mang thai.
- Tránh sử dụng chất kích thích, đặc biệt là thuốc lá trong thai kỳ.
- Thực hiện quan hệ tình dục an toàn và cân nhắc việc sử dụng biện pháp “bảo hộ” để ngăn ngừa viêm nhiễm phụ khoa.
- Thực hiện vệ sinh sạch sẽ cho cả nam và nữ, đặc biệt là phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt.
- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên thăm khám phụ khoa ít nhất mỗi 6 tháng để phát hiện sớm các vấn đề về sinh sản và điều trị kịp thời.
- Thực hiện tập thể dục đều đặn và duy trì một lối sống lành mạnh.
- Chế độ ăn uống hợp vệ sinh, bổ sung nhiều rau củ và cá để cung cấp đầy đủ omega-3, omega-6 và các khoáng chất có lợi cho sức khỏe.
Xem thêm: Ốm nghén là gì? Bà bầu nên làm gì khi ốm nghén?
Mang thai ngoài tử cung không phải là hiện tượng hiếm gặp và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe và tính mạng của phụ nữ. Để đảm bảo sức khỏe sinh sản và an toàn trong quá trình mang thai, phụ nữ cần duy trì vệ sinh vùng kín và thực hiện các cuộc kiểm tra y tế định kỳ, cũng như tiêm phòng đầy đủ trước khi có thai.
Võ Yến, sinh năm 1988, Cử nhân Điều dưỡng chuyên ngành hộ sinh, tốt nghiệp Đại Học Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh.